BİR ZAMANLAR ASKERDİK FİLMİ İZLE bir zamanlar askerdik filmi izle

“Bir Zamanlar Askerdik” filmle aynı adı taşıyan best-seller kitaptan uyarlandı ve LZ X-Ray diye adlandırılan, Ia Drang Vadisinde geçen çarpışmayı anlatıyor. Ülkemizde Robinson Crusoe yayınevi tarafından 1999 tarihinde yayınlanan orijinal kitabı Bir Zamanlar Askerdik….Ve Gençtik, ikisi de savaşın tüm vahşetine tanık olmuş, orada savaşan ve ölen askerlerin hikayesini anlatmayı istemiş olan Albay Harold G. Moore (emekli) ve savaş muhabiri Joseph L. Galloway tarafından yazılmıştır.

“Vatandaşlarımızın pek çoğu bizim yer aldığımız bu savaştan nefret etti,” diyor kitabın önsözünde Moore ve Galloway. “En hisli insanlar en çok nefret edenlerdi. Vietnam’ın nasıl olduğunu biz öğrendik, biz gördük, rol aldık, onu yaşadık, konuştuk ve kokladık. Amerika’da başka kimse bunu yapmadı. Hollywood her seferinde onu yanlış yansıttı, ölmüş kardeşlerimizin kemiklerine politik bıçaklar sapladılar.

Savaş bittiğinde ölenler kalkıp, üstlerindeki tozu silkeleyip evlerine dönmediler.

Yaralılar üzerlerindeki kırmızı lekeleri yıkayıp, yaralanmamış bir şekilde hayatlarına devam etmediler.

Yara almamış olanların ruhları, aynı temizlikte ve yarasız değildi artık.

Hiçbirimiz Vietnam’dan, oraya gittiğimizdeki genç adam olarak dönmedik.

Bu hikaye aynı zamanda hayatlarını aldığımız Kuzey Vietnam Halk Ordusu’nun 320nci, 33ncü ve 66ncı bölüklerine de adanmıştır.



Onlar da cesurca savaştılar ve öldüler. Saygıdeğer bir düşmandılar. Bizler, cansız vücutlarının, bıraktığımız terkedilmiş yerden alınmış; onurlu bir şekilde gömülmüş olduklarını umut ederek dua ediyoruz.”

Ortaya çıkan hikaye Randall Wallace’ı bu hikayeyi filme çekmeyi isteyecek kadar etkiledi.

PROJEYİ HAYATA GEÇİRMEK

“Kitaba ’93 ya da ‘94’te rastladım. Bir uçak yolculuğuna hazırlanıyordum, bir kitapçıya gittim , ismi ve kapağı ile beni etkileyen bir kitap gördüm. Kitabın isminde bana okumaya değer olduğunu söyleyen asil bir taraf vardı. Kitabı uçuşa geçtiğimizde açtım ve uçaktan inerken bu kitabın filme geçirilmesinde ve bu projede mutlaka yer almakta kararlıydım. Hemen ofisimi aradım ve kitabın film hakları kimdeyse onunla görüşmesini ve senaryo adaptasyonunu mutlaka benim yapmak istediğimi iletmesini istedim. Ertesi gün kitabın film haklarının satılmadığını, üstelik yazarların buna hiç yanaşmadığını öğrendik.”

Wallace vazgeçmedi. Moore ve Galloway’e ulaşmanın yolunu buldu ve hemen aradı.

“Önce bir gazeteci olduğu için Joe Galloway’i aradım. Onunla biraz konuştuktan sonra her ikisine de birer mektup yollayarak ‘Sıradan bir Hollywood’lu olarak görünmek istemem. Ama beni tanımıyorsunuz. Benim hiçbir işimi görmediniz ve duymadınız. Size yazdığım birkaç senaryoyu yollamak istiyorum. Eğer okuduklarınızı beğenirseniz beni ararsınız ve filmi nasıl yapacağımıza dair konuşuruz,’dedim. Hemen ardından onlara “Braveheart” ve bir senaryo daha yolladım, okudular ve beni aradılar:’ Tamam, konuşalım,’dediler, “ diye anlatıyor Wallace.

Gerçek bir kahramanı oynamanın zorluğunu kabullenen Mel Gibson, Wallace’ın, yazarları filmin kitaba ve kitabın ruhuna sadık kalacağına dair ikna etmesinin pek de uzun sürmediğini hatırlıyor. Aslında , onların da Wallace’ın karakterinden dürüstlüğünden etkilendiklerini söylüyor. “Randall sözünün eridir. Sadece gidip Hal ve Joe ile konuştu ve onları ikna etti. Sonuçta kandırılmayacaklarına ve istediklerini alacaklarına emindiler,” diyor Gibson.

Galloway “Wallace aradığında ona tek bir soru sordum:’ Kahramanlara inanıyor musun?’, ve o da bana ‘Bu yaz “Braveheart” diye bir film çıkacak, senaryosunu ben yazdım, onu izler ve karar verirsiniz ama önce senaryosunu yollayayım size,’dedi. Okudum ve onun aradığımız kişi olduğunu gördüm,”diyor.

“Kitabın haklarını kendi paramla satın aldım, arkamda bir stüdyo yoktu. Onlara dedim ki ‘Eğer bu projeyi ben finanse ediyorsam, ondan ben sorumlu olmalıyım. Ama sizlerin de bir risk almanız gerek. Bana oynamalısınız. Eğer ortaya çıkanı beğenmezseniz gelip kimi vuracağınızı biliyorsunuz,” diyor Wallace.

”Wallace aynı zamanda “Braveheart” ile “ Bir Zamanlar Askerdik”i karşılaştırınca, “Ortak bir felsefeleri var. Eğer kalbine sadık kalırsan , onu vücudundan çıkarsalar bile sen kalırsın. Bu, benim anlatmak istediğim hikayenin özü,” diyor.

“Albay Moore Amerika’nın savaşa girip girmeyeceğini kontrol edemezdi, ama askerlerini yönetmek onun işiydi ve bunu nasıl yapacağı da ona kalmıştı. Tüm dünyası bir futbol sahası büyüklüğündeki çatışma alanına döndüğünde, sürekli yapmak zorunda olduğu seçimlerle karşı karşıya kaldı. Yaptığı seçimler kendi hayatını, askerlerinin hayatını ve ailelerin hayatlarını etkileyecekti. Dolayısı ile bence bu sadece bir Vietnam hikayesi değil. Aslına bakarsanız bu bir savaş hikayesi bile değil. Bu sevgi, fedakarlık ve liderlik üzerine bir hikaye,” diyor Wallace.

“Bu insan ruhunun hikayesi. Ve insanın yapabilecekleri, pek çok durumda, aslında oldukça şaşırtıcı,” diye toparlıyor Gibson.

“Kitabı gerçek yapan şey, ölümü koklayıp tadabiliyorsunuz, dostların sevgisini hissediyorsunuz. Her ailenin öyküsünden ayrı bir film yapmak isterdim ama elimde bir tane vardı ve bu yüzden bir çerçeveye oturtmalıydım. Her birinin hikayesini ayrı ayrı anlatabileceğim pek çok kahramanı vardı bu kitabın.,” diye ekliyor Wallace.